Bu Blogda Ara

29 Ocak 2015 Perşembe

Yeşil Çatıların Avantajları ve Dezavantajları

California Academy of Sciences, ABD
Fotoğraf: Adam Kuban

Yeşil çatı, bitkilendirilmiş çatı olarak tanımlanır. Genel olarak seyrek ve yoğun olmak üzere 2 şekilde uygulanmaktadır. Seyrek yeşil çatılar için 5-15 cm gibi bir toprak tabaka gerekirken, yoğun yeşil çatılar için 20-60 cm'lik bir büyüme ortamı gerekmektedir.

Avantajları

- Yağmur suyunu tutarak tahliye yükünü ve ani su taşkınları riskini azaltır.
- Yapının sıcaklık değişimlerinin etkisini azaltmaya yardımcı olur, böylece termal gerilimi azaltır. Çatıyı ultraviyole ışınlardan ve mekanik hasarlardan koruyarak kullanım ömrünü uzatır.
- Atıl durumdaki çatıların aktif olarak kullanılabilmesini sağlar ve yapıya estetik bir değer katar.
- Isı ve nem dengesini ayarlar, tozu ve havadaki ve sudaki kirliliği filtreler.
- Bitki ve küçük canlılar için bir yaşam alanı oluşturur.
- Kış aylarında izolasyon sağlar ve yaz aylarında serinlik vererek ısı yalıtımına katkı sağlar.
- Gürültüyü emerek ses izolasyonu sağlar.
- Şehirlerin ısı adası etkisini azaltır.
- Ortalama bir yeşil çatının kendini geri ödeme süresi 8-10 yıldır.
- Kullanılan malzemeler az atık oluşturan ve geri dönüşümlü malzemelerdir.
- Atmosferdeki karbondioksiti kullanıp, oksijen vererek şehirlerin hava kalitesine katkıda bulunurlar.
- Yeşil çatılar ile özel dinlenme mekanları yaratılarak verimliliğin arttırıldığı ve buna bağlı olarak yapıların ekonomik değerinin ve tercih edilirliğinin yükseldiği gözlenmiştir.


Dezavantajları

- Uygulama ve uygulama sonrası bakım maliyetleri iyi planlanmazsa dezavantaj olabilmektedir. O nedenle fazla sulama ve bakım gerektirmeyen türlerin seçilmesine dikkat edilmesi gerekmektedir.

- Yoğun çatı uygulamalarında toprak derinliği 20-60 cm arasında değişmektedir. Kuruyken çatıya binen yükü bir de yağmursuyu yediğinde düşünürsek bu bir dezavantajdır ve mevcut binalar için önerilmemektedir.

- Tölerans hesabı iyi yapılmadığı zaman kışın yağmurun yağıp da büyüme ortamı içerisine hapsolması ve gece don olayının olması sıkıntı yaratabilmektedir. Yük hesaplarının sadece kuru düzeneğe göre değil suya doymuş sistemin ağırlığı da göz önüne alınarak yapılmalıdır.

- Bitki kökleri çok ince gibi görünse de zamanla çok büyük yapılara bile ciddi zararlar verebilmektedir. Bu nedenle de alt kısma yerleşecek tabakanın kökler yayıldığında zarar vermeyecek kadar sağlam olması gerekmektedir.

- Yeşillenmenin yoğun olduğu kısımlarda yüksek rüzgar hızlarında  hiç bir sıkıntı olmazken, seyreldiği kısımlarda toprak ya da taş düşük rüzgar hızlarında dahi uçup gidebilmektedir.

Özetle; yeşil çatılar doğru projelendirilip, doğru uygulandıklarında ekonomik ve ekolojik bir çok faydası vardır. Ama unutmamak gerekir ki, hiç bir zaman yeşil çatılar parkların, ormanların yerlerini tutamazlar. Ekolojik değeri yüksek araziler üzerine binalar yapıp sonra da çatısını yeşil çatı olarak tasarlamak, bir övünç kaynağı olmamalıdır. Genel manada da ekolojik bir üretimde bütünsel yaklaşım her zaman ön planda tutulmalıdır.

3 yorum :

  1. Avantajlarının yanında dezavantajları pek kayda değer durmuyor..

    YanıtlaSil
  2. Ağaçları kesip beton yaptıktan sonra üstüne yeşil çatı koysan ne yazar eşşeğe altın semer vursanda eşşek yine eşşektir...

    YanıtlaSil